با نزدیک شدن به روزهای آخر سال، همه ما فهرستی از کارهای انجام نشده و به تعویق انداخته داریم که به شدت موجب استرس و ناخشنودی ما از خود می‌شود. در اینجا می‌خواهیم به شما یاد بدهیم چطور بهره‌وری خود را بالاتر برده و اهمال‌کاری را متوقف کنید تا انتهای سال آینده حال بهتری داشته باشید.
اهمال‌کاری یعنی به تعویق یا پشت گوش انداختن انجام وظیفه یا مجموعه‌ای از وظایف. در واقع اهمال شما را وادار می‌کند از انجام کارهایی که باید انجام دهید دوری کنید. گاه کمال‌طلبی موجب می‌شود برخی کارها را عقب بیندازیم تا در زمان مناسب‌تری با کیفیت بهتر انجام دهیم. ضعف در برنامه‌ریزی و مهارت تصمیم‌گیری و مدیریت زمان هم می‌تواند در نهایت خود را به شکل اهمال‌کاری و به تعویق انداختن، بروز دهد.
اهمال‌کاری، با توجه به پیچیدگی و مؤلفه‌های شناختی، عاطفی و رفتاری آن، تظاهرات گوناگونی دارد. از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- اهمال‌کاری تحصیلی که معمول‌ترین و متداول‌ترین شکل اهمال‌کاری در حوزه تعلیم و تربیت است.
۲- اهمال‌کاری در تصمیم‌گیری
۳- اهمال‌کاری روان رنجورانه
۴- اهمال‌کاری وسواس‌گونه
اهمال‌کاری ریشه در احساسات، ترس‌ها، امیدها، خاطرات، رؤیاها و تردیدهایمان دارد. افراد برای اجتناب از احساسات ناخوشایند، از اهمال‌کاری استفاده می‌کنند. با اینکه اهمال‌کاری با دلالت‌های ضمنی‌منفی همراه است ولی برخی از پژوهشگران تمامی رفتارهای فرد اهمال‌کار را مضر نمی‌دانند. اهمال‌کاران منفعل به اجتناب از تکلیف گرایش دارند و این کار هم پیامدهای منفی زیادی برایشان به همراه دارد؛ اما اهمال‌کاران فعال قادر به تمرکز روی تکلیف و صرف انرژی برای تکمیل آن هستند. آن‌ها تصمیمات سنجیده‌ای می‌گیرند، از اهمال کاری به‌عنوان راهبردی مثبت استفاده کرده و تحمل پیامدهای منفی آن را دارند.
حال به نظرتان چرا تعلل می‌کنیم و کارهایمان را به تعویق می‌اندازیم؟
مطالعات حوزه روان‌شناسی رفتاری نشان می‌دهد مغز انسان ترجیح می‌دهد پاداش‌های کوتاه مدت را بیشتر از پاداش‌هایی که در درازمدت حاصل می‌شوند ارزش‌گذاری کند. شما نمی‌توانید با پاداش‌های درازمدت به خود انگیزه بدهید. به همین دلیل باید راهی پیدا کنید تا پاداش‌ها و تنبیه‌های آینده را به زمان حال بیاورید. در واقع باید کاری کنید که عواقب آینده کارهایتان تبدیل به عواقب فعلی شوند. اینجاست که از اهمال‌کاری عبور کرده و به تعویق انداختن کارها را کنار می‌گذاریم و برای رسیدن به اهدافمان قدم برمی‌داریم.
راه‌های مختلفی برای توقف اهمال‌کاری وجود دارد:
- کاری کنید پاداش‌ها سریع‌تر بدست آیند.
بهتر است به دنبال راهی بگردید که منافع درازمدت کارها را سریع‌تر بدست آورید تا راحت‌تر با تعویق کارها مبارزه کنید. مثلاً قرار کاری مهم خود را در رستوران مورد علاقه بگذارید.
- کاری کنید عواقب اهمال کاری سریع‌تر ظاهر شوند.
اگر به تنهایی ورزش کنید، اگر یک هفته ورزش نکنید عواقب آن چندان به چشم نمی‌آید. اما اگر خود را ملزم کنید باید هفته آینده در یک روز و ساعت مشخص با یک دوست ورزش کنید، عواقب پشت گوش انداختن آن سریع‌تر به چشم می‌آید! چرا که از دید دوستتان شما آدم بدقولی به نظر می‌رسید.
- خود آینده‌تان را از پیش طراحی کنید.
کسی که می‌خواهید باشید با این تعلل‌ها دست یافتنی نیست. یکی از راهکارهای مبارزه با اهمال‌کاری «ابزارهای مجازات» است. مثلاً برای کاهش اتلاف وقت بازی‌ها و اپلیکیشن‌های زمانبر را از تلفن‌همراه خود حذف کنید.
- هدف را قابل دستیابی‌تر کنید.
کاهش حجم فعالیت‌ها و وظایف، شروع کردن آن‌ها را ساده‌تر می‌کند و در نتیجه احتمال تعویق آن‌ها کمتر می‌شود. مثلاً اگر قصد دارید یک مقاله یا یک کتاب بنویسید به جای آنکه هدف خود را روی نوشتن مقاله تنظیم کنید، خود را ملزم کنید هر ۱۵ دقیقه ۲۵۰ کلمه از آن را بنویسید.
- از نشانه‌های دیداری برای ترک اهمال‌کاری استفاده کنید.
قرار دادن نشانه‌های دیداری برای یادآوری عادات و اندازه‌گیری پیشرفت در کارها شما را مجبور به اقدام می‌کند.
پژوهش‌ها حاکی است افراد دارای اختلال بیش‌فعالی/کم‌توجهی، افسردگی، اضطراب و اختلالات خواب امکان بیشتری برای اهمال‌کار شدن دارند.
به گفته دانشمندان حدود ۲۰ درصد بزرگسالان، اهمال‌کاران قهاری هستند، ولی خلاقیت و نوآوری هم دارند. اهمال‌کاری امکان گمانه‌زنی را برای ذهن فرد فراهم می‌کند تا از ایده‌های متداول فاصله گرفته و به تفکر نوآورانه‌تری برسد. پس شاید بهتر است به‌جای غلبه بر اهمال‌کاری و حذف کامل آن از جریان زندگی، تلاش کنیم هرس کردن آن را جایگزین ریشه‌کن کردنش کنیم.
نظر شما